101.
temps
Font
Diccionari català-castellà d'Enciclopèdia Catalana (4a edició)
als (o en els) temps de en tiempos de. 14 amb el temps con el tiempo, andando el tiempo, al correr del tiempo. Amb el temps arribà a ésser un metge famós, con el tiempo llegó a ser un médico famoso. 15 amb temps con tiempo, con antelación. Si vens, avisa'm amb temps, si vienes, avísame con tiempo. 16 [...]
|
102.
donar
Font
Diccionari català-castellà d'Enciclopèdia Catalana (4a edició)
, ser (o estar) permitido. No és donat a mi que pugui parlar d'aquestes coses, no me es dado hablar de estas cosas. 49 haver-n'hi per a donar i per a vendre haber para dar y tomar. 50 quan tot és dat i beneït fam a las tantas. 51 qui dona rebre espera fam toma y daca. 52 no donar per a més no dar para [...]
|
103.
malaltejar
Font
Diccionari català-castellà d'Enciclopèdia Catalana (4a edició)
v intr 1 estar enfermo. 2 ser enfermizo. [...]
v tr 1 [una cosa gratuïtament] dar, donar. Dona-li una almoina, dale una limosna. 2 abs dar. No es cansa de donar, no se cansa de dar. 3 [vendre per no res] tirar, regalar. Les patates enguany van donades, las patatas este año están regaladas. 4 [bescanviar] dar, cambiar. Et donaré aquesta baldufa per la teva pilota, te daré esta peonza por tu pelota. 5 dar. Donaria tots els meus béns perquè això no hagués passat, daría todos mis bienes porque esto no hubiera sucedido. 6 [vendre] vender, dar. Això a quant ho doneu?, ¿esto a cuánto lo vende? 7 [un negoci, una renda] dar, producir. El negoci del vi li dona molts diners, el negocio del vino le da mucho dinero. 8 abs dar. Aquest negoci no dona tant com abans, este negocio no da como antes. 9 [alegria, disgust] dar. 10 [lleis, educació] dar. Donar lleis al poble, dar leyes al pueblo. 11 [cos, vida, etc] dar. Ell va ser qui donà cos al projecte, él fue quien dio cuerpo al proyecto. Li vaig donar ocasió a demostrar-me la seva força, le di ocasión de demostrarme su fuerza. 12 jocs [cartes] dar. 13 abs dar. Et toca donar, te toca dar. 14 [una dada, un consell] dar. Dona'm el to de la cançó, dame el tono de la canción. 15 [posar a l'abast] dar, alcanzar. Dona'm aquell llibre, dame aquel libro. 16 dar. Donar un remei, un medicament, dar un remedio, un medicamento. 17 [el braç, la mà, etc] dar. 18 [concedir] dar, conceder. M'ha donat el vistiplau, me ha dado el visto bueno. Donar pas, dar paso. 19 [una carta, un document] dar. Donada a la ciutat de Barcelona, el 28 d'abril, dada en la ciudad de Barcelona, el 28 de abril. 20 [una festa, un dinar] dar. Donar un ball, dar un baile. 21 [comunicar] dar. Em va donar una bona notícia, me dio una buena noticia. 22 [lliurar una persona] dar, entregar. 23 [dedicar] dedicar, consagrar, prestar. He donat els meus esforços a l'estudi, he dedicado mis esfuerzos al estudio. 24 [ajuda] dar, prestar. 25 echar. Donar una mà, echar una mano. 26 [inici, fi, etc] dar. 27 dictar, pronunciar. Donar sentència, dictar sentencia. 28 dar. Donar una capa de pintura, dar una capa de pintura. 29 [fer sentir els efectes d'una cosa] dar. Donar l'enhorabona, les gràcies, dar la enhorabuena, las gracias. Donar bel·ligerància, dar beligerancia. 30 [administrar] administrar, dar. Donar el baptisme, dar el bautismo. 31 [conferir un caràcter nou] dar. Això encara li dona més valor, esto aún le da más valor. 32 [etzibar, pegar] dar. 33 abs dar. Li va donar al cap, le dio en la cabeza. 34 abs [anar a topar] dar. El tret va donar en el sostre, el tiro dio en el techo. 35 [suposar com a veritable una cosa] admitir, aceptar, suponer. Donat això, encara no em decidiria, aún admitiendo esto, no sé si me decidiría. 36 [sovint usat absolutament] [mirar] dar. Una finestra que dona al carrer, una ventana que da a la calle. 37 fig [la sang, la vida] dar. Ha donat la seva sang per la pàtria, ha dado su sangre por la patria. 38 fig [raó, culpa, etc] dar. 39 dona-me'n que te'n donaré fam dame y te daré, toma y daca. 40 donar a conèixer dar a conocer. 41 donar a criar (o a dida) dar a criar [a una nodriza]. 42 donar una cosa feta (o pastada, o mastegada) a algú fig i fam dárselo todo hecho. 43 donar algú per dar a alguien por. El donen per mort, le dan por muerto. 44 donar de si [rendir] dar de sí, cundir. 45 donar una cosa per [amb adjectiu] dar una cosa por. Ho dono per correcte, per vàlid, lo doy por correcto, por válido. 46 donar quelcom a menjar (o a beure, o a tastar) dar algo de comer (o de beber, o a probar). 47 donar sense comptar [ésser esplèndid] dar sin tino (o sin duelo), ser espléndido. 48 ésser donat [ésser permès] ser dado, ser (o estar) permitido. No és donat a mi que pugui parlar d'aquestes coses, no me es dado hablar de estas cosas. 49 haver-n'hi per a donar i per a vendre haber para dar y tomar. 50 quan tot és dat i beneït fam a las tantas. 51 qui dona rebre espera fam toma y daca. 52 no donar per a més no dar para más. v pron 53 [esdevenir-se] darse. No es donen gaires casos com aquest, no se dan muchos casos como este. 54 [dedicar-se] darse, entregarse. Donar-se a l'estudi, als amics, entregarse al estudio, a los amigos. 55 [procurar-se] elegir tr, darse. El poble es donà un rei, el pueblo eligió a un rey. 56 [retre's] rendirse. Et dones?, ¿te rindes? Donar-se a l'enemic, rendirse al enemigo. 57 [un cavall, un animal] someterse, amansarse, darse p fr. 58 [fer-se més gran] darse, dar de sí. Aquesta goma es dona, esta goma da de sí. 59 donar-se per [tenir-se per] darse por. Es donà per vençut, se dio por vencido. Donar-se per entès, darse por enterado. 60 tant se me'n (o se te'n, o se li'n, etc) dona! tanto me (o te, o le, etc) da!, me (o te, o le, etc) da igual (o lo mismo)! |
104.
boca
Font
Diccionari català-castellà d'Enciclopèdia Catalana (4a edició)
fig i fam ser muy vocinglero (o chillón, o vociferador, o alborotador). 60 ésser una boca d'infern [ésser malparlat, renegaire] tener una lengua de víbora (o viperina, o de serpiente, o de escorpión), tener mala lengua, tener la lengua afilada (o larga). 61 estar en boca tener apetito (o hambre), [...]
|
105.
joc 1
Font
Diccionari català-castellà d'Enciclopèdia Catalana (4a edició)
[ésser fàcil] estar tirado (o chupado). 18 ésser un joc fig [no oferir dificultats] ser un juego de niños. 19 fer el doble joc fig i fam jugar a (o con) dos barajas, hacer doble juego. 20 fer el joc [a algú] hacer el juego. 21 fer joc [combinar] hacer juego. 22 fora de joc esport fuera de juego. 23 joc [...]
|
106.
pioquejar
Font
Diccionari català-castellà d'Enciclopèdia Catalana (4a edició)
v intr [estar pioc] estar pachucho (o pocho). [...]
|
107.
alís
Font
Diccionari català-castellà d'Enciclopèdia Catalana (4a edició)
-isa adj 1 [pa] ázimo, ácimo. 2 anar (o estar) alís estar triste, estar mustio. [...]
|
108.
per fas o per nefas
Font
Diccionari català-castellà d'Enciclopèdia Catalana (4a edició)
loc adv por fas o por nefas. [...]
|
109.
clocpiu
Font
Diccionari català-castellà d'Enciclopèdia Catalana (4a edició)
m estar (o anar) clocpiu 1 [ocell] estar alicaído. 2 fig estar alicaído (o pocho). [...]
|
110.
amatent
Font
Diccionari català-castellà d'Enciclopèdia Catalana (4a edició)
adj 1 [actitud] alerto -ta, atento -ta, presto -ta, dispuesto -ta. 2 [una persona] diligente, rápido -da. 3 estar amatent [estar previngut] andar (o estar) sobre aviso. 4 estar amatent [en defensa d'algú] estar al quite. [...]
|